Học online cùng con, cuộc chiến không của riêng ai
Tiếng chuông báo thức, những cuộc gọi họp hành xen lẫn tiếng cô giáo giảng bài từ chiếc laptop của con, bữa sáng vội vàng và câu hỏi “Mẹ ơi, con không vào được lớp!”. Khung cảnh này có quen thuộc với bạn không? Nếu có, chào mừng bạn đến với “câu lạc bộ” của những ông bố bà mẹ thời đại số, nơi việc đồng hành cùng con học online đôi khi giống như một cuộc chiến thầm lặng, vừa căng thẳng lại vừa đong đầy những tình huống dở khóc dở cười.
Học trực tuyến đã trở thành một phần không thể thiếu trong giáo dục hiện đại. Nó mang lại sự linh hoạt, tiện lợi nhưng cũng đặt lên vai phụ huynh một gánh nặng không hề nhỏ. Chúng ta không chỉ là cha mẹ, mà còn bất đắc dĩ trở thành “giám thị”, “trợ giảng công nghệ” và cả chuyên gia tâm lý cho con. Áp lực từ công việc, việc nhà và cả những kỳ vọng vô hình khiến không ít người trong chúng ta cảm thấy kiệt sức.
Nhưng bạn biết không, Kênh Đời Sống tin rằng mọi thử thách đều ẩn chứa những cơ hội. Thay vì xem đây là một gánh nặng, chúng ta hoàn toàn có thể biến khoảng thời gian này thành một hành trình đáng nhớ, một cơ hội để kết nối sâu sắc hơn với con. Bài viết này không phải là những lý thuyết sáo rỗng, mà là những chia sẻ, những mẹo vặt thực tế được đúc kết lại để giúp bạn và con cùng nhau đi qua mùa học online một cách nhẹ nhàng và vui vẻ hơn. Hãy cùng nhau khám phá nhé!
Thấu hiểu những khó khăn: Tại sao học online lại “khó nhằn” đến vậy?
Trước khi tìm kiếm giải pháp, việc đầu tiên chúng ta cần làm là thấu hiểu gốc rễ của vấn đề. Khó khăn không chỉ đến từ một phía, mà là sự cộng hưởng từ cả con trẻ và chính các bậc phụ huynh.
Về phía các con: Một thế giới đầy cám dỗ sau màn hình
- Mất tập trung: Ngồi yên trước màn hình trong thời gian dài là một thử thách lớn với bất kỳ đứa trẻ nào. Xung quanh con là đồ chơi, truyện tranh, và chỉ một cú click chuột là có thể lạc vào thế giới game hay video giải trí. Việc thiếu tương tác trực tiếp với thầy cô, bạn bè cũng khiến con dễ bị xao nhãng.
- Khó khăn về kỹ thuật: Mất kết nối mạng, không vào được phòng học, không biết bật mic hay chia sẻ màn hình… Những trục trặc công nghệ nhỏ cũng có thể khiến con hoang mang, nản chí và gián đoạn mạch học.
- Thiếu hụt kỹ năng xã hội: Học online làm giảm đi sự tương tác “người thật việc thật”. Con mất đi cơ hội trò chuyện, vui đùa cùng bạn bè trong giờ ra chơi, từ đó có thể cảm thấy cô đơn, bí bách.
Về phía cha mẹ: Gánh nặng nhân ba, nhân bốn
- Quỹ thời gian eo hẹp: Vừa phải hoàn thành công việc của mình, vừa phải quán xuyến việc nhà, lại vừa phải túc trực bên cạnh để hỗ trợ con học. Sự “đa nhiệm” này dễ dàng dẫn đến tình trạng quá tải và stress.
- Thiếu kỹ năng sư phạm: Chúng ta là chuyên gia trong lĩnh vực của mình, nhưng không phải ai cũng có kỹ năng và sự kiên nhẫn để giảng giải lại bài vở cho con một cách dễ hiểu. Đôi khi, sự nóng vội của cha mẹ lại vô tình tạo thêm áp lực cho trẻ.
- Áp lực từ nhiều phía: Áp lực từ nhà trường về kết quả học tập của con, áp lực từ công việc, và cả áp lực tự thân muốn con mình phải theo kịp bạn bè. Tất cả tạo thành một vòng xoáy khiến cha mẹ mệt mỏi.
Khi đã nhìn rõ những khó khăn này, chúng ta sẽ có cái nhìn bao dung hơn cho cả con và cho chính mình. Từ đó, việc tìm kiếm giải pháp cũng trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.
Bí quyết đồng hành cùng con học online: 6 mẹo nhỏ cho hành trình lớn
Giờ là lúc chúng ta biến những hiểu biết thành hành động cụ thể. Dưới đây là những mẹo vặt đơn giản mà bạn có thể áp dụng ngay để “nâng cấp” trải nghiệm học online của cả gia đình.
1. Chuẩn bị “căn cứ địa” học tập thật lý tưởng
Không gian học tập có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng tập trung của trẻ. Một góc học bừa bộn, ồn ào chắc chắn không phải là nơi lý tưởng. Hãy cùng con tạo ra một “căn cứ địa” truyền cảm hứng:
- Vị trí: Chọn một nơi yên tĩnh, đủ ánh sáng, xa khu vực có TV, đồ chơi hay nơi mọi người thường xuyên đi lại. Nếu có thể, hãy để bàn học gần cửa sổ để tận dụng ánh sáng tự nhiên.
- Gọn gàng: Chỉ để những vật dụng cần thiết cho việc học trên bàn: sách vở, bút, máy tính. Dọn dẹp tất cả những thứ gây xao nhãng khác. Một chiếc kệ sách nhỏ bên cạnh sẽ giúp con sắp xếp đồ dùng ngăn nắp.
- Thoải mái: Đảm bảo bàn và ghế có độ cao phù hợp với con để tránh các vấn đề về cột sống và mắt.
2. Thiết lập “luật chơi”: Thời gian biểu và các quy tắc chung
Trẻ em cần có một lịch trình rõ ràng để cảm thấy an toàn và biết mình cần phải làm gì. Hãy ngồi lại cùng con và thảo luận để xây dựng một thời gian biểu hợp lý. Đừng áp đặt, hãy lắng nghe ý kiến của con.
- Lịch trình hàng ngày: Ghi rõ thời gian học, giờ ra chơi, giờ ăn, giờ làm bài tập và giờ giải trí. Dán thời gian biểu ở nơi con dễ nhìn thấy nhất.
- Giờ giải lao chất lượng: Thay vì để con xem TV hay chơi game trong giờ nghỉ, hãy khuyến khích các hoạt động thể chất như vươn vai, đi lại, uống một cốc nước, hoặc ra ban công hít thở không khí trong lành.
- Quy tắc về thiết bị: Thỏa thuận với con về việc không sử dụng điện thoại, máy tính bảng cho mục đích giải trí trong giờ học.
3. Trở thành “trợ lý” đắc lực, không phải “giám thị” khó tính
Đây là sự thay đổi quan trọng nhất về tư duy. Vai trò của bạn là người đồng hành, là “trợ lý” hỗ trợ con, chứ không phải một “giám thị” luôn cau có và dò xét. Sự hiện diện của bạn nên mang lại cảm giác an tâm, không phải áp lực.
- Hỗ trợ kỹ thuật: Trước giờ học, hãy giúp con kiểm tra lại máy tính, kết nối mạng và các phần mềm cần thiết. Điều này giúp tránh những gián đoạn không đáng có.
- Là nguồn cổ vũ: Một cái vỗ vai, một lời khen “Con làm tốt lắm!” hay đơn giản là một ly nước hoa quả mang đến cho con cũng là nguồn động viên to lớn.
- Quan sát thay vì giám sát: Thay vì ngồi kè kè bên cạnh, bạn có thể làm việc của mình ở gần đó và quan sát con từ xa. Chỉ can thiệp khi con thực sự cần sự giúp đỡ.
4. “Hack” sự tập trung cho con bằng những mẹo tâm lý nhỏ
Duy trì sự tập trung là thử thách lớn nhất. Hãy thử những “chiêu” nhỏ nhưng có võ sau đây:
- Phương pháp Pomodoro (quả cà chua): Chia thời gian học thành các phiên ngắn, ví dụ 25 phút học tập trung cao độ, sau đó nghỉ 5 phút. Cứ sau 4 phiên như vậy thì nghỉ dài hơn. Phương pháp này giúp não bộ không bị quá tải.
- Biến kiến thức trừu tượng thành hữu hình: Với các môn tự nhiên, bạn có thể dùng đồ vật trong nhà để minh họa (dùng quả cam để giải thích về hình cầu). Với môn xã hội, hãy cùng con xem các video tư liệu liên quan.
- Ghi nhận và khen thưởng: Tạo một bảng sticker. Mỗi khi con hoàn thành tốt một buổi học hoặc một bài tập khó, hãy thưởng cho con một sticker. Khi đủ số lượng, con sẽ nhận được một phần thưởng nhỏ mà cả hai đã thỏa thuận trước (ví dụ: một buổi đi công viên, được ăn món mình thích).
5. Giao tiếp là chìa khóa vạn năng: Lắng nghe nhiều hơn, phán xét ít đi
Đằng sau sự xao nhãng hay chán nản của con có thể là những cảm xúc không biết tỏ cùng ai. Hãy dành thời gian trò chuyện với con mỗi ngày sau giờ học.
- Hỏi những câu hỏi mở: Thay vì hỏi “Hôm nay học có được không?”, hãy thử hỏi: “Hôm nay trong lớp có điều gì làm con thấy vui nhất?”, “Bài học nào hôm nay làm con thấy khó hiểu nhất?”.
- Công nhận cảm xúc của con: Nếu con than mệt hay chán, đừng vội gạt đi. Hãy nói: “Mẹ hiểu là ngồi học cả ngày rất mệt. Chúng ta cùng nghĩ cách để giờ học vui hơn nhé!”. Sự công nhận này giúp con cảm thấy được thấu hiểu.
- Chia sẻ khó khăn của bạn: Thỉnh thoảng, bạn cũng có thể chia sẻ rằng công việc của mình cũng có lúc căng thẳng. Điều này giúp con hiểu rằng ai cũng có khó khăn và cả hai đang ở trên cùng một “chiến tuyến”.
6. Chăm sóc “hậu phương”: Đừng quên chính bản thân mình
Một người cha, người mẹ kiệt sức không thể là một người đồng hành tốt. Bạn chỉ có thể cho đi những gì bạn có. Vì vậy, việc chăm sóc bản thân là vô cùng quan trọng.
- Dành thời gian cho riêng mình: Dù chỉ là 15-30 phút mỗi ngày để đọc sách, nghe một bản nhạc yêu thích, hay đơn giản là ngồi yên không làm gì cả.
- Chia sẻ công việc: Nếu có thể, hãy phân chia việc đồng hành cùng con với người bạn đời hoặc các thành viên khác trong gia đình.
- Tha thứ cho sự không hoàn hảo: Sẽ có những ngày mọi thứ rối tung lên. Con không tập trung, bạn thì cáu gắt. Không sao cả! Hãy hít một hơi thật sâu, cho qua và làm tốt hơn vào ngày mai. Đừng quá khắt khe với con và với chính mình.
Lời kết: Hành trình này là một món quà
Đồng hành cùng con học online chắc chắn là một hành trình nhiều thử thách, nhưng đó cũng là một cơ hội quý giá. Đây là lúc bạn có thể quan sát và thấu hiểu cách con mình tư duy, khám phá những điểm mạnh, điểm yếu của con mà trước đây bạn chưa từng nhận ra. Đây là lúc để dạy con về tính tự giác, khả năng giải quyết vấn đề và sự kiên trì.
Quan trọng hơn cả, đây là thời gian để tình cảm gia đình thêm bền chặt. Thay vì những mệnh lệnh và sự giám sát, hãy lấp đầy không gian học tập của con bằng sự kiên nhẫn, những lời động viên và thật nhiều yêu thương. Kênh Đời Sống chúc bạn và các con sẽ có những giờ học online thật hiệu quả và ngập tràn niềm vui, biến mỗi ngày trở thành một kỷ niệm đẹp trên hành trình khôn lớn của con. Bởi vì, làm cho cuộc sống dễ dàng hơn đôi khi chỉ bắt đầu từ việc thay đổi góc nhìn của chính chúng ta.
