Vì sao bảo vệ sức khỏe khi đi du lịch đường dài lại quan trọng?
Những chuyến đi xa luôn mang đến sự háo hức và những trải nghiệm mới mẻ. Tuy nhiên, việc di chuyển qua nhiều múi giờ, thay đổi môi trường sống, khí hậu và chế độ ăn uống đột ngột có thể trở thành một thách thức lớn đối với cơ thể. Nếu không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bạn rất dễ gặp phải các vấn đề như mệt mỏi, say tàu xe, rối loạn tiêu hóa, mất ngủ do lệch múi giờ (jet lag), hay thậm chí là các bệnh lây nhiễm. Việc chủ động tìm hiểu các cách bảo vệ sức khỏe khi đi du lịch đường dài không chỉ giúp bạn tận hưởng trọn vẹn chuyến đi mà còn đảm bảo an toàn cho bản thân và những người đồng hành. Bài viết này sẽ là cẩm nang toàn diện giúp bạn có một hành trình khỏe mạnh và đáng nhớ.
Phần 1: Chuẩn bị kỹ lưỡng trước chuyến đi – nền tảng cho một hành trình khỏe mạnh
Sự chuẩn bị tốt chiếm đến 70% thành công của việc giữ gìn sức khỏe trong suốt chuyến đi. Đừng đợi đến sát ngày khởi hành, hãy lên kế hoạch cho những việc sau đây từ sớm.
Tham khảo ý kiến bác sĩ
Nếu bạn có bệnh nền (tiểu đường, tim mạch, huyết áp…), đang mang thai hoặc đi du lịch cùng người lớn tuổi và trẻ nhỏ, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là vô cùng cần thiết. Bác sĩ sẽ cho bạn lời khuyên chuyên môn về tình trạng sức khỏe hiện tại, những loại thuốc cần mang theo, và những lưu ý đặc biệt khi di chuyển đến vùng đất mới. Hãy hỏi bác sĩ về các loại vắc-xin cần thiết nếu bạn sắp đến những khu vực có dịch bệnh đặc thù.
Chuẩn bị một bộ dụng cụ y tế cá nhân (tủ thuốc du lịch)
Một tủ thuốc nhỏ gọn nhưng đầy đủ sẽ là “vị cứu tinh” trong nhiều tình huống. Đừng cho rằng bạn có thể dễ dàng mua thuốc ở nơi đến, vì rào cản ngôn ngữ hoặc quy định về thuốc men có thể gây khó khăn. Tủ thuốc của bạn nên có:
- Thuốc theo toa: Đảm bảo bạn mang đủ liều lượng cho cả chuyến đi và thêm vài ngày dự phòng. Giữ thuốc trong bao bì gốc có nhãn mác rõ ràng.
- Thuốc thông thường: Thuốc giảm đau, hạ sốt (Paracetamol, Ibuprofen), thuốc trị tiêu chảy, thuốc kháng axit (trị khó tiêu), thuốc chống dị ứng, thuốc say tàu xe.
- Dụng cụ sơ cứu cơ bản: Băng gạc y tế nhiều kích cỡ, băng keo cá nhân, dung dịch sát khuẩn, kéo nhỏ, nhíp, nhiệt kế.
- Các vật dụng khác: Kem chống nắng có chỉ số SPF cao, thuốc xịt côn trùng (đặc biệt khi đến vùng nhiệt đới), nước rửa tay khô, kem dưỡng ẩm.
Tiêm phòng và kiểm tra y tế cần thiết
Với những chuyến du lịch quốc tế, đặc biệt là đến các nước châu Phi, Nam Mỹ hoặc một số vùng ở châu Á, việc tiêm phòng là bắt buộc. Hãy truy cập trang web của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) hoặc tham khảo ý kiến của trung tâm y tế dự phòng để biết loại vắc-xin nào được khuyến nghị cho điểm đến của bạn. Hãy thực hiện việc này ít nhất 4-6 tuần trước ngày khởi hành để vắc-xin có đủ thời gian phát huy tác dụng.
Mua bảo hiểm du lịch
Đừng bao giờ xem nhẹ tầm quan trọng của bảo hiểm du lịch. Chi phí y tế ở nước ngoài có thể cực kỳ đắt đỏ. Một gói bảo hiểm du lịch tốt sẽ chi trả cho các trường hợp cấp cứu y tế, hủy chuyến bay, mất hành lý và nhiều rủi ro khác, giúp bạn yên tâm tận hưởng chuyến đi.
Phần 2: Trong suốt hành trình – giữ vững phong độ và sự tỉnh táo
Đây là giai đoạn cơ thể bạn phải đối mặt trực tiếp với những thay đổi. Áp dụng những mẹo sau sẽ giúp bạn vượt qua dễ dàng hơn.
Trên máy bay, tàu hỏa hoặc ô tô đường dài
- Uống đủ nước: Không khí trên máy bay rất khô, dễ gây mất nước. Hãy uống nhiều nước lọc, tránh xa rượu bia và caffeine vì chúng càng làm cơ thể mất nước nhanh hơn.
- Vận động thường xuyên: Ngồi một chỗ quá lâu làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông ở chân (huyết khối tĩnh mạch sâu – DVT). Cứ mỗi 1-2 giờ, hãy đứng dậy đi lại trong khoang, hoặc thực hiện các bài tập co duỗi chân, xoay cổ chân ngay tại chỗ ngồi.
- Mặc đồ thoải mái: Chọn quần áo rộng rãi, thoáng mát, làm từ chất liệu co giãn để máu lưu thông tốt hơn.
- Giữ ấm: Nhiệt độ trên các phương tiện công cộng thường khá lạnh. Hãy chuẩn bị một chiếc áo khoác mỏng hoặc khăn choàng để giữ ấm cơ thể.
Đối phó với lệch múi giờ (jet lag) hiệu quả
Jet lag là “kẻ thù” của những chuyến đi vượt qua nhiều múi giờ. Để hạn chế tác động của nó:
- Điều chỉnh đồng hồ sinh học trước chuyến đi: Vài ngày trước khi khởi hành, hãy thử đi ngủ và thức dậy sớm hơn (nếu đi về hướng Đông) hoặc muộn hơn (nếu đi về hướng Tây) một chút.
- Ngay khi lên máy bay, hãy chỉnh đồng hồ theo giờ của điểm đến: Điều này giúp não bộ của bạn bắt đầu làm quen với múi giờ mới.
- Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời: Ánh sáng ban ngày là tín hiệu mạnh mẽ nhất giúp điều chỉnh lại đồng hồ sinh học. Khi đến nơi, hãy cố gắng ra ngoài trời vào ban ngày.
- Ăn uống theo giờ địa phương: Dù không đói, hãy cố gắng ăn nhẹ vào các bữa ăn chính theo giờ của điểm đến.
Ăn uống thông minh và an toàn
Rối loạn tiêu hóa là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất khi đi du lịch. Hãy tuân thủ nguyên tắc vàng: “Ăn chín, uống sôi”.
- Chỉ uống nước đóng chai có niêm phong hoặc nước đã được đun sôi. Tránh uống nước máy và dùng đá viên không rõ nguồn gốc.
- Ưu tiên các món ăn được nấu chín kỹ và còn nóng.
- Cẩn thận với salad, rau sống và trái cây đã gọt vỏ sẵn vì chúng có thể được rửa bằng nước không đảm bảo vệ sinh. Tốt nhất là tự mua trái cây và tự gọt vỏ.
- Tránh ăn ở những hàng quán vỉa hè trông không sạch sẽ. Hãy chọn những nơi đông khách địa phương, vì điều này thường là dấu hiệu cho thấy thực phẩm tươi ngon và an toàn.
Giữ gìn vệ sinh cá nhân
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, hoặc sử dụng dung dịch rửa tay khô có cồn, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Việc này giúp ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn và virus hiệu quả.
Phần 3: Sau chuyến đi – phục hồi và lắng nghe cơ thể
Hành trình của bạn chưa kết thúc ngay khi bạn về đến nhà. Cơ thể cần thời gian để thích nghi trở lại.
Dành thời gian để nghỉ ngơi
Đừng vội lao ngay vào công việc và lịch trình bận rộn. Hãy dành 1-2 ngày để nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc và ăn uống nhẹ nhàng. Điều này giúp cơ thể phục hồi năng lượng và đồng hồ sinh học dần ổn định trở lại.
Theo dõi sức khỏe của bạn
Nếu bạn cảm thấy không khỏe, sốt, hoặc có bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau chuyến đi (đặc biệt là sau khi trở về từ các vùng có dịch bệnh), hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Đừng quên thông báo cho bác sĩ về những nơi bạn đã đến để họ có thể chẩn đoán chính xác hơn.
Kết luận
Du lịch đường dài là một cơ hội tuyệt vời để khám phá thế giới và làm giàu thêm trải nghiệm sống. Bằng cách áp dụng những cách bảo vệ sức khỏe khi đi du lịch đường dài một cách chủ động và có kế hoạch, bạn hoàn toàn có thể giảm thiểu những rủi ro và tận hưởng một chuyến đi thật sự trọn vẹn, an toàn và khỏe mạnh. Chúc bạn có những hành trình tuyệt vời phía trước!
