Về miền ký ức: Tại sao nên tìm đến những làng cổ miền trung?
Giữa nhịp sống hiện đại hối hả, đôi khi chúng ta khao khát tìm về một chốn bình yên, nơi thời gian dường như trôi chậm lại, nơi những giá trị xưa cũ vẫn còn được gìn giữ vẹn nguyên. Đó không phải là những khu nghỉ dưỡng sang trọng hay các thành phố du lịch sầm uất, mà là những ngôi làng cổ kính, nép mình lặng lẽ qua bao thăng trầm của lịch sử. Miền Trung, dải đất hẹp đầy nắng gió nhưng cũng chan chứa trầm tích văn hóa, chính là nơi cất giữ những “viên ngọc” quý giá như vậy.
Du lịch làng cổ không chỉ là một chuyến đi ngắm cảnh đơn thuần. Đó là một hành trình trở về với cội nguồn, để lắng nghe câu chuyện của cha ông qua từng mái ngói rêu phong, từng bờ tường đá ong, từng con đường làng quanh co. Đây là cơ hội để bạn tạm gác lại những lo toan, hít thở bầu không khí trong lành, và cảm nhận sự thư thái, an yên trong tâm hồn. Thay vì chen chúc, bạn sẽ được thong dong dạo bước, trò chuyện với những người dân hiền hậu và khám phá một Việt Nam rất khác, rất mộc mạc và chân thành. Hãy cùng Kênh Đời Sống khám phá những ngôi làng cổ ít người biết ở miền Trung, những điểm đến hứa hẹn sẽ mang lại cho bạn những trải nghiệm khó quên.
Khám phá 4 làng cổ miền trung đẹp như tranh vẽ
Nếu đã quá quen thuộc với phố cổ Hội An, hãy thử một lần đổi gió, tìm đến những địa chỉ mới mẻ hơn. Vẻ đẹp của chúng có thể không lộng lẫy, nhưng chắc chắn sẽ khiến bạn xao xuyến bởi sự bình dị và đậm đà bản sắc.
1. Làng cổ Phước Tích (Thừa Thiên Huế) – Nơi thời gian ngủ yên bên dòng Ô Lâu
Chỉ cách trung tâm thành phố Huế khoảng 40km về phía Bắc, làng cổ Phước Tích nằm yên bình bên dòng sông Ô Lâu hiền hòa. Ngôi làng có tuổi đời hơn 500 năm này được xem là một bảo tàng sống động về kiến trúc nhà rường truyền thống và nghề gốm cổ trứ danh.
Điều gì làm nên sự đặc biệt?
- Hệ thống nhà rường cổ nguyên vẹn: Phước Tích sở hữu một quần thể nhà rường cổ độc đáo, nhiều ngôi nhà có tuổi đời trên 100-200 năm. Dạo bước trong làng, bạn sẽ ngỡ như đang lạc vào một không gian phim trường cổ trang, với những mái ngói âm dương phủ màu rêu xanh, những hàng cột gỗ lim vững chãi và những khu vườn xanh mướt cây trái.
- Làng nghề gốm vang bóng một thời: Trước đây, gốm Phước Tích từng được dùng để tiến vua bởi kỹ thuật và chất lượng vượt trội. Dù nay không còn hưng thịnh như xưa, bạn vẫn có thể ghé thăm các lò gốm cũ, trò chuyện với những nghệ nhân lớn tuổi và nghe họ kể về một thời vàng son của làng nghề.
- Không gian thanh bình: Cuộc sống ở Phước Tích trôi đi rất chậm. Bạn sẽ bắt gặp hình ảnh những cụ già ngồi trò chuyện bên hiên nhà, những đứa trẻ nô đùa trên con đường làng, hay những chiếc thuyền nhỏ lững lờ trên sông. Tất cả tạo nên một bức tranh làng quê Bắc Trung Bộ yên ả đến nao lòng.
Mẹo nhỏ từ Kênh Đời Sống: Hãy thử thuê một chiếc xe đạp và từ từ khám phá từng ngóc ngách của làng. Đừng quên ghé thăm cây thị cổ hơn 500 năm tuổi và ngôi miếu Cây Thị linh thiêng, biểu tượng của làng.
2. Làng cổ Túy Loan (Đà Nẵng) – Nét xưa cũ giữa lòng thành phố trẻ
Ít ai biết rằng, chỉ cách trung tâm thành phố Đà Nẵng năng động khoảng 15km, có một ngôi làng cổ hơn 500 năm tuổi mang tên Túy Loan. Nơi đây không chỉ là một điểm đến văn hóa mà còn là thiên đường cho những ai yêu thích ẩm thực truyền thống.
Điểm nhấn không thể bỏ lỡ:
- Đình làng Túy Loan: Đây là trái tim và linh hồn của ngôi làng, một công trình kiến trúc cổ kính được xây dựng từ thời nhà Nguyễn. Đình làng là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử, văn hóa và là nơi diễn ra các lễ hội truyền thống hàng năm, thu hút đông đảo người dân địa phương tham gia.
- Trải nghiệm làm bánh tráng: Làng Túy Loan nổi tiếng khắp vùng với nghề làm bánh tráng và mì Quảng. Đến đây, bạn có thể tận mắt xem các công đoạn làm ra một chiếc bánh tráng mè thơm lừng, từ xay bột, tráng bánh đến phơi khô. Tự tay làm và thưởng thức chiếc bánh nóng hổi ngay tại lò chắc chắn là một trải nghiệm thú vị.
- Thưởng thức mì Quảng Túy Loan: Sẽ là một thiếu sót lớn nếu đến Túy Loan mà không thử món mì Quảng trứ danh. Sợi mì được làm từ bột gạo của làng, ăn cùng thịt heo, tôm, trứng và nước dùng đậm đà, mang một hương vị rất riêng mà không nơi nào có được.
3. Làng mộc Kim Bồng (Hội An, Quảng Nam) – Lắng nghe giai điệu của gỗ
Nằm ngay bên kia sông Thu Bồn, đối diện với phố cổ Hội An, làng mộc Kim Bồng là một thế giới hoàn toàn khác. Không có những ánh đèn lồng rực rỡ hay dòng người tấp nập, nơi đây chỉ có tiếng đục đẽo lách cách, mùi gỗ thơm nồng và sự tài hoa của những người thợ thủ công.
Khám phá làng nghề độc đáo:
- Cội nguồn của kiến trúc Hội An: Chính những người thợ Kim Bồng tài hoa đã góp phần tạo nên những công trình kiến trúc gỗ tinh xảo, những ngôi nhà cổ, chùa chiền, hội quán… làm nên linh hồn của Di sản Văn hóa Thế giới Hội An.
- Xem nghệ nhân chế tác: Bạn có thể đi dạo quanh làng, ghé vào các xưởng mộc và chiêm ngưỡng quá trình những khối gỗ vô tri được biến thành các tác phẩm nghệ thuật sống động dưới bàn tay khéo léo của các nghệ nhân. Từ những bức tượng, phù điêu phức tạp đến những món đồ lưu niệm nhỏ xinh, tất cả đều toát lên sự tỉ mỉ và tâm huyết.
- Tự tay làm đồ lưu niệm: Một số xưởng mộc còn tổ chức các lớp học nhỏ cho du khách, nơi bạn có thể tự tay chạm khắc một món quà bằng gỗ đơn giản để mang về làm kỷ niệm.
Cách di chuyển: Cách tuyệt vời nhất để đến Kim Bồng là đi phà từ bến đò ở trung tâm Hội An. Chuyến đi ngắn trên sông sẽ mang lại cho bạn một góc nhìn khác về Hội An và cảm giác thư thái khi cập bến làng nghề yên tĩnh.
4. Làng rau Trà Quế (Hội An, Quảng Nam) – Trải nghiệm làm nông dân đích thực
Tuy không phải là một làng cổ theo đúng nghĩa kiến trúc, nhưng Trà Quế là một ngôi làng nghề truyền thống có lịch sử hàng trăm năm, nơi lưu giữ phương thức canh tác hữu cơ độc đáo. Đây là điểm đến hoàn hảo cho những ai muốn hòa mình vào thiên nhiên và cuộc sống đời thường của người dân địa phương.
Những trải nghiệm “xanh”:
- Hương thơm đặc trưng: Làng rau Trà Quế được bao bọc bởi hương thơm dịu nhẹ của hàng chục loại rau gia vị như húng, tía tô, diếp cá… được trồng trên đất đai màu mỡ nhờ bón bằng rong vớt từ sông Cổ Cò.
- Một ngày làm nông dân: Điểm hấp dẫn nhất ở Trà Quế là tour trải nghiệm làm nông dân. Bạn sẽ được mặc áo bà ba, đội nón lá, và được những người nông dân thân thiện hướng dẫn cách cuốc đất, gieo hạt, tưới nước bằng gàu sòng… như một người bản địa thực thụ.
- Lớp học nấu ăn và ngâm chân thảo dược: Sau giờ làm nông, bạn có thể tham gia lớp học nấu các món đặc sản Hội An bằng chính những loại rau tươi ngon vừa thu hoạch. Cuối cùng, hãy thư giãn với liệu pháp ngâm chân bằng các loại lá thuốc hái từ vườn, giúp xua tan mọi mệt mỏi.
Bỏ túi vài mẹo nhỏ khi du lịch làng cổ miền trung
Để chuyến đi khám phá những ngôi làng cổ thêm trọn vẹn và ý nghĩa, hãy ghi nhớ vài kinh nghiệm hữu ích sau từ Kênh Đời Sống nhé:
- Chọn thời điểm lý tưởng: Thời tiết miền Trung đẹp nhất là vào mùa khô, khoảng từ tháng 2 đến tháng 8. Bạn nên tránh mùa mưa bão (tháng 9 đến tháng 12) để có những trải nghiệm tốt nhất.
- Trang phục phù hợp: Nên chọn quần áo thoải mái, thấm hút mồ hôi, dễ di chuyển. Khi tham quan đình, chùa, miếu, bạn nhớ mặc trang phục lịch sự, kín đáo để thể hiện sự tôn trọng.
- Tôn trọng văn hóa địa phương: Hãy luôn mỉm cười và thân thiện với người dân. Khi muốn chụp ảnh người dân hoặc vào nhà riêng của họ, hãy lịch sự xin phép trước.
- Ủng hộ sản phẩm địa phương: Mua một món đồ thủ công nhỏ hay thưởng thức đặc sản địa phương là cách thiết thực nhất để bạn ủng hộ cộng đồng và giúp họ gìn giữ những giá trị truyền thống.
- Giữ gìn vệ sinh chung: Làng cổ là di sản chung. Hãy có ý thức giữ gìn cảnh quan sạch đẹp, không xả rác bừa bãi để vẻ đẹp bình yên này được bảo tồn mãi về sau.
Lời kết
Hành trình khám phá những làng cổ ít người biết ở miền Trung không chỉ đưa bạn đến những vùng đất mới mà còn là một chuyến đi ngược dòng thời gian, tìm về những giá trị văn hóa cốt lõi. Đó là vẻ đẹp của sự bình yên, của tình người nồng hậu và của một nhịp sống chậm rãi, an nhiên. Hy vọng với những gợi ý từ Kênh Đời Sống, bạn sẽ có thêm lựa chọn cho chuyến đi sắp tới của mình, để cuộc sống thêm phần ý nghĩa và dễ dàng hơn. Hãy xách ba lô lên và đi, để tự mình cảm nhận và viết nên câu chuyện ký ức của riêng bạn!
